Hoogeveen, 1 februari 2021 – Op vliegveld Hoogeveen zijn in de hangaar van ATN Aircraft Division van Jac van Egmond een tweetal Piper L-4J Grasshoppers aangekomen. Beide toestellen zijn in een zeecontainer vanuit de verenigde Staten naar Hoogeveen gebracht. De kistjes worden momenteel luchtwaardig gemaakt. Beide toestellen zullen in Nederland blijven. Hiermee is Nederland twee prachtige authentieke Grasshoppers rijker.
Tweeluik
In twee delen zullen we beide toestellen nader bekijken. In dit tweede artikel brengen we de N1227N in beeld. In deel 1 hebben we de N3989B besproken.
De tweede Piper L-4J die op vliegveld Hoogeveen uit de container is gekomen is de N1227N. Deze Grasshopper is gebouwd op 19 juni 1945 in de Piper fabriek in Lock Haven (Pennsylvania). Op 3 juli 1945 werd het toestel in gebruik genomen door de US Army met serial 45-5060.
Deze Grasshopper heeft op de productielijn tussen exemplaren gestaan die bestemd waren voor de ML-KNIL (Militaire Luchtvaart van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger). Dit exemplaar heeft c/n 13800. Nummer 13799 werd bijvoorbeeld de R-362 (USAAF 45-5059) en de 13802 werd de R-363 (USAAF 45-5062). Uiteindelijk zijn er 1.680 exemplaren van de L-4J variant gebouwd.
Kort na aflevering werd de 45-5060 op 13 juli 1945 per trein naar Alameda in Californië gebracht. Op 2 augustus 1945 vertrok dit toestel aan boord van een schip uit de haven van San Diego. De bestemming was de Pacificregio. De L-4J werd naar Saipan gebracht. Dit is een Oceanisch eiland, onderdeel van de regio Micronesië. Staatkundig gezien is het eiland een onderdeel van het Amerikaanse gebiedsdeel Noordelijke Marianen in de Grote Oceaan.
Saipan in de Tweede Wereldoorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd er zwaar gevochten op Saipan. In 1941 waren er al dertigduizend Japanse militairen gelegerd. Het eiland werd op 15 juni 1944 aangevallen door de Verenigde Staten, die er een luchtmachtbasis wilden vestigen van waaruit Tokio zou kunnen worden gebombardeerd met B-29 Superfortress bommenwerpers.
De hevige en zeer bloedige Slag om Saipan eindigde op 9 juli met de dood van de laatste drieduizend Japanse soldaten. In totaal kwamen tussen de 40 en 55 duizend Japanners om, onder wie ruim twaalfduizend burgers. Een deel van de Japanners, militairen zowel als vrouwen en kinderen, pleegde zelfmoord door “Banzai!” roepend van een rots in zee te springen. Aan Amerikaanse zijde sneuvelden vijfduizend soldaten.
(Bron: Wikipedia)
Rol van de 45-5060
De U.S. 2nd en 4th Marine Divisions en de U.S. Army 2nd Division vielen het eiland Saipan indertijd binnen. Bij de aanval op het eiland waren de Marine Observatie Squadrons VMO-2 en VMO-4 betrokken die verbindingsvliegtuigen bestuurden. Hoewel de oorlog officieel eindigde op 2 september 1945, hield een groep van 46 Japanse soldaten stand in de bergen tot ze zich uiteindelijk pas overgaven op 1 december 1945. De Piper L-4J 45-5060 is mogelijk gebruikt om ten tijde van de laatste stuiptrekkingen van de Tweede Wereldoorlog pamfletten te droppen om de overgave van de laatste Japanse soldaten te bewerkstelligen.
De 45-5060 had het geluk om terug te keren van het strijdtoneel. Vele duizenden Grasshoppers zijn overzee door de Amerikanen ingezet. De meeste daarvan zijn verloren gegaan. Er is een beperkt aantal Grasshoppers bewaard gebleven die in Europa gevlogen heeft ten tijde van de Tweede Wereldoorlog (bijvoorbeeld bij D-Day in Normandië), maar ze zijn wel zeldzaam. Helemaal zeldzaam zijn de L-4’s die in het oorlogstheater van de Pacific hebben gevlogen. Dat maakt de 45-5060 erg bijzonder.
Einde diensttijd
Twaalf maanden na het einde van de oorlog werd het vliegtuig overtollig verklaard en verkocht aan een US Navy voor $400 via een verkoopfactuur gedateerd 18 september 1946. De verkoopfactuur gaf aan dat het toestel geassembleerd was, maar in slechte staat verkeerde.
Op 4 juli 1948 werd door L.C. Pleger (een U.S. Navy Reserve vaandrig) een brief gestuurd naar het U.S. Department of Commerce. In die brief vroeg Pleger om hulp vroeg om deze L-4J civiel geregistreerd te krijgen zodat hij er in de Verenigde Staten mee kon vliegen. De L-4J kreeg aanvankelijk de Amerikaanse registratie NC1227N, wat later (tot de van vandaag) N1227N werd.
Na terugkeer in de VS werd de Piper L-4J door de Federal Aviation Administration (FAA) geregistreerd als een Piper J3C-65 Cub. Dit is de civiele aanduiding van een L-4 Grasshopper. Het kistje zou een aantal eigenaren krijgen. Gedurende korte tijd werd het toestel zelfs omgebouwd tot een Cub met een neuswiel! Uiteindelijk kwamen men tot bezinning en veranderde dit terug naar zijn oorspronkelijke staartwieluitvoering.
De originele Continental C-65 motor (goed voor 65 pk / 48 kW) werd op een gegeven moment vervangen door een sterkere Continental C-85 (85 pk / 62 kW). Ook werd het kistje omgebouwd tot landbouwsproeier.
Na zo’n 80 uur vliegen werd toch weer de oorspronkelijke C-65 motor gemonteerd. Opmerkelijk genoeg is de terugplaatsing van de C-65 motor niet door de FAA geadministreerd. Er staat in het luchtvaartregister dat er een C-75 motor op het toestel zit.
De N1227N zou tot 1968 in Idaho vliegen. Toen raakte de vleugels beschadigd tijdens een storm. Jim Hayden uit Idaho kocht het toestel op en borg het voor jaren op in een schuur zonder er wat mee te doen.
Colin Powers
In 2011 startte Colin Powers uit La Pine (Oregon) de restauratie van deze Grasshopper. Na zijn pensionering was Colin Powers vrijwilliger bij het Evergreen Aviation & Space Museum en werkte met dertig anderen aan de Spruce Goose en werd daar uiteindelijk directeur restauraties. Hij restaureerde voor zichzelf een Cessna 195. Daarna begon hij aan een Piper L-4H Grasshopper. Deze wilde hij in een perfecte, originele en authentieke staat terugbrengen. Voor dat toestel ontving hij in 2005 de Rolls-Royce National Aviation Heritage Invitational trofee.
Tijdens de zoektocht naar onderdelen voor zijn L-4H project kwam Colin Powers in contact met Jim Hayden uit Idaho die de N1227N in zijn schuur had liggen. Colin Power zette zijn zinnen op het eveneens verkrijgen van dit historisch unieke toestelletje. Hij moest vervolgens jarenlang praten om de eigenaar uiteindelijk tot verkoop van de N1227N te bewegen. Dat lukte uiteindelijk in 2011 waarna hij kon starten om de 45-5060 (als tweede Piper, na zijn L-4H) terug in nieuwstaat te brengen.
Met de restauratie was Colin Powers in mei van 2015 klaar. Veel van het plaatwerk van de Grasshopper is vernieuwd. Nieuwe motorkappen boven, onder, en bagageruimte werden opnieuw vervaardigd. Ook is er een nieuwe 12-gallon brandstoftank gemaakt.
Leuk detail bij de brandstoftank is dat er achter in de cabine een houten peilstok aanwezig is. Deze heeft streepjes van 1 tot 12. Daarmee kan gekeken worden hoeveel gallon aan brandstof er in de tank zit.
Het toestel heeft zijn oude US Army kleuren en registratie als uiterlijk teruggekregen. Ook werd de code 15-C aangebracht. Uit onderzoek bleek dat dit in theorie A, B of C zou kunnen zijn. Omdat de voornaam van de restaurateur met een C begint is voor die letter in de code gekozen.
De gashendels en remcilinders waren nog bruikbaar van de originele kist, dus die werden schoongemaakt en opnieuw geïnstalleerd. Verder werden alle ontbrekende onderdelen via een oorspronkelijke onderdelenlijst bijeengezocht.
Originele motor
De oorspronkelijke Continental C-65 motor was al eens gereviseerd voordat Colin Powers het toestel kocht. Op de neus zit dezelfde Continental A-65-8 motor die uit de fabriek kwam! Bij aanvang van de restauratie had deze motor slechts 1.100 draaiuren op de teller staan. Door Powers werd de motor voor de tweede keer geheel gereviseerd.
De houten Sensenich propeller is nieuw aangeschaft. Wel zijn de juiste en oorspronkelijke kenmerken uit 1945 erop aangebracht.
Uiteindelijk heeft het project geleid tot een L-4J die eruitziet alsof hij net in 1945 uit de fabriek is gerold. Op veel details is gelet. Zo zijn er geen tie-wraps gebruikt bij de bekabeling. Ook zijn er nergens kruiskopschroeven gebruikt, want die waren er toen nog niet.
De afdichting van de bedrading door het brandschot is van stopverf. Zo deed men dat vroeger!
Sweepstake
De Amerikaanse Experimental Aircraft Association (EAA) houdt jaarlijks een sweepstake (loterij) onder haar leden. Ieder EAA-lid dingt mee en extra loten kunnen worden bijgekocht om de winkans te vergoten. Als prijs wordt doorgaans een echt vliegtuig verloot!
Voor de sweepstake van 2016 werd de N1227N beschikbaar gesteld. De gelukkige winnaar was Jeff Troxel uit Menomonee Falls (Wisconsin). Hij kon in februari 2017 zijn prijs ophalen en vanaf dan stond dit authentiek gerestaureerde sieraad op zijn naam.
In de zomer van 2017 was Jeff uiteraard met zijn prijs aanwezig tijdens de jaarlijkse EAA AirVenture op Oshkosh. Daar hebben we de N1227N dan ook voor het eerst gezien.
Naar Nederland
Inmiddels heeft Jeff Troxell zijn Grasshopper verkocht. Het toestel is door Van Egmond in een container naar Nederland gehaald. Dit is gedaan voor de Nederlandse KLM-vlieger Frank Boermans uit Oosterhout. Hij zal de N1227N binnenkort ophalen op Hoogeveen en het toestel stallen op Breda/Seppe. Dit is wel even een ander vliegtuig dan de Boeing 777/787 waar hij doorgaans op vliegt!
In de zoektocht naar een perfecte en authentieke Piper L-4 kwam Frank Boermans ook de eerder besproken N2989B tegen. Toen de keuze toch op de N1227N viel vanwege de historische achtergrond en omdat dit een compleet authentiek toestel is, bedacht men zich bij Van Egmond geen moment. “Laad die tweede Grasshopper ook maar in de container! Die voegen wij graag aan onze vloot toe” riep Jac van Egmond. En zo werden beide toestellen medio december 2020 overzee op pad gestuurd naar Nederland.
Sinds 28 december 2020 staat de N1227N op naam van Egmond Aircraft LLC. Dat is de benodigde Amerikaanse vertegenwoordiging door Van Egmond op verzoek van de Nederlandse eigenaar.
Momenteel wordt de N1227N vliegklaar gemaakt na het transport. Ook moet er nog een radio ingebouwd worden. Die zat er niet in, men vloog met handhelds in de Verenigde Staten, maar dat is in Nederland niet wenselijk. Verder is het toestel in technisch perfecte staat en kan het hopelijk snel in het Nederlandse luchtruim bewonderd worden.
Alles over de andere Piper L-4J Grasshopper lezen? Klik dan HIER!